Dla każdego świadomość, kim są jego rodzice jest bardzo ważna. Na ogół matka jest pewna, choć i tu zdarzają się wyjątki, natomiast ustalenie ojcostwa czasami stwarza problemy.
Dla każdego świadomość, kim są jego rodzice jest bardzo ważna. Na ogół matka jest pewna, choć i tu zdarzają się wyjątki, natomiast ustalenie ojcostwa czasami stwarza problemy.
Pochodzenie dziecka reguluje kodeks rodzinny i opiekuńczy stwierdzając, że jeśli dziecko urodziło się w czasie trwania małżeństwa albo przed upływem trzystu dni od jego ustania lub unieważnienia, to domniemywa się, że pochodzi ono od męża matki, chyba, że matka w okresie tych trzystu dni zawarła nowy związek małżeński. Wówczas domniemywa się, że ojcem dziecka jest drugi mąż matki.
W oparciu o to domniemanie urząd stanu cywilnego sporządza akt urodzenia dziecka.
Inaczej uregulowane jest pochodzenie dziecka pozamałżeńskiego. Jeszcze przed urodzeniem dziecka, kobieta w ciąży może zgłosić się wraz z przyszłym ojcem dziecka do urzędu stanu cywilnego, gdzie za jej zgodą przyszły ojciec uzna dziecko. Wówczas po urodzeniu dziecko w metryce będzie miało odnotowane dane personalne mężczyzny, który je uznał. Podobnie można postąpić po urodzeniu dziecka. Warunkiem koniecznym jest pełnoletniość rodziców dziecka. Zdarzają się jednak przypadki gdy jedno z rodziców lub nawet oboje nie uzyskali pełnoletności, tj. nie mają pełnych 18 lat. W takim przypadku pozostaje jedynie oczekiwanie na pełnoletniość rodziców albo wcześniej powództwo o ustalenie ojcostwa.
Znacznie trudniej jest ustalić ojcostwo mężczyzny, który nie przyznaje, że jest ojcem dziecka. W takim przypadku konieczne jest wytoczenie powództwa o ustalenie ojcostwa i wówczas pełnoletniość rodziców niema znaczenia, bowiem w procesie małoletnią matkę i małoletniego pozwanego zastąpią ich rodzice jako przedstawiciele ustawowi.
Wiedz medyczna jest obecnie tak daleko zaawansowana, że badanie krwi matki, dziecka i pozwanego z dużym prawdopodobieństwem może wykazać, czy pozwany jest ojcem dziecka. Konieczne jednak są dowody na okoliczność, że matka dziecka w okresie koncepcyjnym współżyła z pozwanym. Jeśli matka dziecka współżyła w tym okresie z innym jeszcze mężczyzną, to pozwany musi wykazać, że ojcostwo innego mężczyzny jest bardziej prawdopodobne.
Łącznie z dochodzeniem ustalenia ojcostwa matka dziecka może domagać się od pozwanego ustalenia zakresu obowiązku alimentacyjnego.
Podkreślić należy, że matka wytacza powództwo w interesie dziecka i nie może unosić się honorem, że sama wychowa dziecko. Rezygnacja z dochodzenia ojcostwa czyni dziecku krzywdę, bowiem dziecko ma prawo wiedzieć kto jest jego ojcem. Zbyt późne powzięcie wiadomości może wywołać nieprzewidywalne zachowania dziecka.
Barbara Filmanowicz
Sędzia Sądu Okręgowego
w stanie spoczynku
Liga Kobiet Polskich